Je bent lekker bezig met je nieuwe gezonde gewoontes: 3 keer per week naar de sportschool, je neemt tegenwoordig een zelfgemaakte lunch mee naar je werk in plaats van de dagelijkse gang naar de supermarkt voor een bij elkaar geraapte lunch en drinkt thuis geen alcohol meer. Maar dan is het weekend en je vrienden verwachten dat je nog steeds elk weekend meedoet met de fles wijn of de derde helft van je voetbalwedstrijd. Of misschien heb je wel een partner die de zak chips op de bank ‘s avonds niet wil opgeven. Hoe ga je om met de negatieve invloed van je omgeving? En hoe zet je deze om naar steun?
Jij denkt misschien dat je volledige controle hebt over alles dat je doet en dat je wel fit wordt als je het maar graag genoeg wilt. Maar de mensen om ons heen beïnvloeden onze keuzes, en meer dan je denkt. Dat begint al in onze jeugd als je gevormd wordt door de normen en waarden die je van je ouders meekrijgt. Je leert bijvoorbeeld dat gezond koken en sporten belangrijk is als je ouders dit doen en als je een sport moet beoefenen. Maar je kunt bijvoorbeeld ook meekrijgen dat elke week friet en nooit ontbijten normaal is. En dit legt de basis voor ons gedrag, en onze levensstijl tijdens ons verdere leven.
Maar deze invloed stopt niet bij onze jeugd, want ook vrienden spelen een belangrijke rol in de keuzes die we maken. Zo hebben zij invloed op wat we eten en drinken, naar welke muziek we luisteren, hoe actief we zijn en of we aan sport doen. Als al je vrienden op voetbal zitten, is de kans groot dat jij dat ook wil. Als al je vrienden voetbal stom vinden dan vind jij dat waarschijnlijk ook. Als je vriendengroep elk weekend 3 dagen in de kroeg hangt dan is dat voor jou ook een manier om invulling te geven aan je sociale leven. Mensen zijn kuddedieren en willen graag bij de groep horen.
Soms zorgt dit voor problemen als we gezonder willen gaan leven. Als je nooit van je ouders hebt geleerd om te koken, dan is het lastig om hiermee te beginnen. Als je minder wil drinken is dit extra moeilijk als je vrienden elk weekend in de kroeg hangen, want minder drinken betekent dan ook je vrienden minder zien. Daarom is het belangrijk om ons bewust te zijn van deze invloeden en de effecten hiervan. Als we deze dynamiek herkennen en hierop anticiperen, kunnen we de regie in eigen hand houden.
Omgaan met de invloed van anderen
Bewustwording en zelfreflectie
Verandering start altijd met bewustwording en zelfreflectie. Neem de tijd om te onderzoeken hoe je opvoeding, vriendschappen en werk je gezondheid beïnvloeden of hebben beïnvloed. Zowel positief als negatief. En dit is geen zweverige reis, maar een concrete manier om grip te krijgen op de factoren die ons gedrag beïnvloeden. Want door je bewust te worden van deze invloeden leg je de basis voor doordachte keuzes die bijdragen aan gewoontes en gedrag. Waardoor maak je nu niet altijd de keuzes die je zou willen maken? Als je dit in kaart hebt gebracht heb je een aantal keuzes om deze invloeden om te zetten in iets positiefs.
Bespreek je doelen en vraag om hulp
Stap 1 is wat ons betreft het gesprek aangaan. Zorg voor duidelijke communicatie met zowel je dierbaren als collega’s over je gezondheidsdoelen en waarom deze voor jou zo belangrijk zijn. Stimuleer een open gesprek om begrip en draagvlak te realiseren. Hiermee zal je minder weerstand krijgen wanneer je een keer nee zegt tegen een biertje of een stuk gebak. Vraag om actieve hulp van je omgeving, vraag bijvoorbeeld of je in plaats van hangen in de kroeg misschien iets anders kunt ondernemen om de vriendschap vorm te geven zoals een wandeling, of brunch. Vraag of je partner de zak chips op een ander
moment op de dag kan eten, niet als jij ernaast op de bank zit. Deze actieve aanpak van communicatie en het stellen van grenzen helpt bij het versterken van relaties, waardoor je omgeving een waardevolle steun wordt om jouw doelen te bereiken.
Geef het goede voorbeeld
Hoewel we niet altijd de luxe hebben om onze opvoeding, vriendenkring of collega’s te kiezen, hebben we wel altijd de mogelijkheid om bewuste keuzes te maken binnen deze bestaande omgeving. Als je sociale omgeving geen heel gezonde keuzes maakt, is de kans groot dat zij ook baat zouden hebben bij een gezonder leven. Ongezonde keuzes voelen comfortabel als we zien dat iedereen om ons heen het doet. We vinden het normaal. Maar normaal betekent zelden dat het een gezonde keuze is. En dat zie je terug in statistieken: ruim de helft van de Nederlanders heeft overgewicht, met andere woorden: het is normaal om overgewicht te hebben. Als iemand een gezonde keuze maakt zoals bewust kiezen voor geen alcohol, of een zelfgemaakte lunch meenemen, vinden anderen dat vaak moeilijk omdat het hen confronteert met hun ongezonde gedrag. Start dus met het geven van het goede voorbeeld en inspireer mensen in je
omgeving om een andere weg in te slaan. Als je het samen doet is het altijd makkelijker.
Vind mensen die zijn waar jij wilt zijn
Hiermee bedoelen we niet dat je je vriendenkring moet dumpen voor een nieuwe. Maar om gezonde keuzes te maken kan het helpen om nieuwe connecties te maken met mensen die de gewoontes al hebben die jij wilt aanleren. Maak vrienden bij de sportschool of ga bij een hardloopgroep. Schrijf je in voor een kookcursus of vind je tribe online. Er zijn ontzettend veel instagram pagina’s en facebookgroepen die je op weg kunnen helpen. Daarnaast kan een coach je helpen, zeker als je niet goed weet waar je moet beginnen.
Fit worden is niet slechts een kwestie van wilskracht. Het is heel moeilijk om gezonde keuzes te maken als niemand in je omgeving dat doet. Gelukkig werkt sociale druk twee kanten op: gezond gedrag kan op dezelfde manier gestimuleerd worden. Zeker als je sociale omgeving nu geen heel gezonde gewoontes heeft is het lastig dit te veranderen. Ga het gesprek aan, geef het goede voorbeeld en verzamel mensen om je heen die laten zien dat het kan.
